• تاریخ درج : ۶ اردیبهشت ۱۳۹۶
• تعداد بازدید: 128059
• نویسنده : دکتر محسن مردانی کیوی

علت درد مچ پا چیست؟

درد مچ پا میتواند بسیار آزار دهنده باشد. این درد راه رفتن را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار داده و میتواند موجب کاهش میزان فعالیت های روزمره فرد شود. مچ پا به علل زیادی دچار درد میشود. درد مچ پا میتواند حاد یا مزمن باشد، میتوان همراه با محدودیت حرکتی یا تورم باشد .

از علل شایع درد مچ پا آرتروز یا ساییدگی مفصل مچ پا است. این ساییدگی معمولا به دنبال آسیب های قبلی وارده به مچ پا ایجاد میشود. بطور مثال بدجوش خوردن شکستگی های داخل مفصلی مچ پا میتواند موجب بروز ساییدگی یا آرتروز مفصلی شود. این بیماری معمولا همراه با درد و محدودیت حرکتی و تورم در مچ پا است .

استئوکندریت دیسکانت مچ پا بیماری است که در آن به قسمتی از استخوان در مفصل مچ پا خون نرسیده و این قسمت دچار نکروز میشود . استئوکندریت مچ پا میتواند موجب بروز درد و تورم در مچ پا شود .

درد در جلو یا پشت مفصل مچ پا میتواند به علت ایمپینجمنت یا گیر مچ پا باشد. این بیماری به علت گیر کردن بافت نرم مچ پا در بین استخوان ها ایجاد میشود .

 درد در اطراف قوزک میتواند به علل زیر ایجاد شود:

• در بیماری تارسال کوالیژن چند استخوان مچ پا به هم میچسبند این بیماری میتواند موجب درد در مچ پا همراه با محدودیت حرکتی در آن ناحیه شود .

• در سندروم سینوس تارس درد مبهمی در جلو قوزک خارجی مچ پا ایجاد میشود. درد با فشار دادن این ناحیه شدیدتر میشود .

• سندروم تونل تارس به علت فشار به عصب تیبیالیس خلفی در پشت قوزک داخلی ایجاد شده و موجب بروز درد و بیحسی در سطح داخلی مچ پا و کف پا میشود .

• تاندنیت فلکسورهای پا به علت التهاب در این تاندون ها ایجاد شده و موجب احساس درد در پشت قوزک داخلی و کف پا میشود .

• در تاندینوپاتی تیبیالیس خلفی تاندون در پشت قوزک داخلی ملتهب شده و موجب درد در آن ناحیه و در کف پا میگردد .

یکی از علل درد مچ پا مشکلات تاندون پرونئال است .

• تاندنیت پرونئال بیماری است که به علت التهاب تاندون پرونئال ایجاد میشود. این تاندون از پشت قوزک خارجی عبور میکند. این التهاب معمولا به علت کشش زیادی است که در حین فعالیت های ورزشی و یا حرکات ناجور به مچ پا وارد میشود. تاندنیت پرونئال موجب احساس درد در سمت خارج مچ پا و در پشت قوزک خارجی میشود. این درد میتواند با تورم در همان ناحیه همراه باشد .

• در نیمه دررفتگی تاندون پرونئال این تاندون در پشت قوزک خارجی بطور مکرر جابجا میشود. این جابجایی موجب درد و احساس کلیک و در مواردی تورم در پشت قوزک خارجی میشود .

درد در پشت مچ پا میتواند به علت مشکلات تاندون آشیل ایجاد شود

• تاندنیت آشیل به علت التهاب این تاندون در محل اتصال به استخوان پاشنه ایجاد میشود. در تاندنیت آشیل در در پشت مچ پا کمی بالاتر از استخوان پاشنه است .

• در بورسیت آشیل پشت استخوان پاشنه برجسته و دردناک میشود. این بیماری به علت التهاب بورس پشت استخوان پاشنه بوجود میاید .

انواع بیماری های روماتیسمی، بعضی تومورهای استخوانی و تومورهای بافت نرم اطراف مچ پا و همچنین عفونت های مفصل و دیگر بافت های مچ پا هم میتواند موجب بروز در مچ پا گردد .

درد حاد مچ پا میتواند بدنبال آسیب های وارد به آن ایجاد شود. این آسیب ها میتوانند موجب شکستگی در استخوان ها مچ پا، دررفتگی مفصل و یا آسیب به بافت نرم اطراف مچ پا (بطور مثال پیچ خوردن مچ پا و یا پارگی تاندون آشیل ) ایجاد شود .

علت درد کف پا چیست ؟

کف پا به علل متفاوتی دردناک میشود و برحسب اینکه علت درد چیست درمانی که برای بیمار در نظر گرفته میشود هم متفاوت خواهد بود .

یکی از محل های شایع درد در کف پا پاشنه است. درد زیر پاشنه معمولا به علت التهاب در محل اتصال فاشیای پلانتار در کف پا به زیر استخوان پاشنه بوجود میاید .

 درد شست پا هم میتواند به علت هالوکس ریجیدوس یا هالوکس والگوس ایجاد شود .

• هالوکس ریجیدوس بیماری است که موجب درد و محدودیت حرکتی در مفصل شست پا میشود .

• در هالوکس والگوس شست پا به یک طرف منحرف شده و برجستگی در کنار آن بوجود میاید. این بیماری میتواند همراه با درد در کنار شست باشد .

به درد در ناحیه پنجه پا را متاتارسالژی میگویند. این درد میتواند به علل زیر ایجاد شود

• نوروم مورتون موجب احساس درد و سوزش در زیر پنجه پا و بخصوص بین انگشتان سوم و چهارم میشود .

• در بیماری فرایبرگ به علت سیاه شدن سر استخوان متاتارس دوم کف پا درد و تورم در پنجه پا در کنار شست پا ایجاد میشود .

تاندنیت اکستانسورهای پا به علت التهاب تاندون های باز کننده در پشت مچ پا ایجاد شده و موجب احساس درد در پشت پا همراه با تورم در آن ناحیه میشود .

درد در سمت داخلی کف پا میتواند به علت وجود استخوان ناویکولر فرعی باشد. التهاب در محل مفصل این استخوان فرعی موجب دردی میشود که با راه رفتن تشدید میگردد .

شکستگی ها، پیچ خوردگی ها و عفونت های کف پا هم میتوانند موجب بروز درد در کف یا پشت پا شوند .

علت درد پاشنه پا چیست؟

درد پاشنه به علل متفاوتی ایجاد میشود ولی شایعترین علت آن فاسئیت پلانتار Plantar fasciitis است. فاسئیت پلانتار بیماری بسیار شایعی است بطوریکه حدس زده میشود حدود ده درصد از افراد به نوعی در طول زندگی خود درگیر این بیماری میشوند. این بیماری بر اثر التهاب فاشیای پلانتار بوجود میاید ولی فاشیای پلانتار چیست و کجاست .

خار پاشنه چیست؟

باور بسیار شایعی در بین مردم و حتی پزشکان رواج دارد که درد پاشنه به علت خار پاشنه است. گرچه خیلی از افرادی که فاسئیت پلانتار دارند برجستگی کوچک استخوانی در زیر استخوان پاشنه دارند که به آن خار پاشنه میگویند، توجه به این نکته مهم است که علت درد، خار پاشنه نیست .

وجود یک برجستگی استخوانی در زیر استخوان پاشنه علت درد آن ناحیه نیست همانطور که با خارج کردن این برجستگی استخوانی درد از بین نمیرود. از هر ده نفر یک نفر خار پاشنه دارد ولی همه آنها درد ندارند .

 فاشیای پلانتار Plantar fascia یک لیگامان بلند و نازک است که درست زیر پوست کف پای شما قرار گرفته است. این لیگامان از پاشنه پا به زیر پنجه پا کشیده شده و موجب قوس کف پا میشود .بر اثر فشار بیش از حد به فاشیای پلانتار محل اتصال آن به استخوان پاشنه دچار کشیدگی و پارگی های میکروسکوپی میشود. پاسخ بدن به این اتفاق، التهاب و درد است. دردی که در محل اتصال این لیگامان به پاشنه احساس میشود .

 چه عواملی زمینه این بیماری را مساعد میکنند؟

مهمترین عواملی که موجب فراهم شدن زمینه مساعد برای بروز این بیماری میشوند عبارتند از

• سفت بودن عضلات پشت ساق پا یا سفت بودن تاندون آشیل که موجب میشوند فرد نتواند به راحتی پشت پایش را به بالا ببرد .

• چرخش کف پا به خارج یا پرونیشن Pronation و در نتیجه افزایش فشار به فاشیا

• چاقی

• قوس کف پای زیاد یا کم (صافی کف پا)

• ضربات مکرر به کف پا مانند فعالیت های ورزشی که در آن پاشنه پا بطور مکرر به زمین کوبیده میشود .

• فعالیت بدنی جدید یا افزایش شدت فعالیت بدنی که در قبل هم داشته ایم

• راه رفتن روی زمین سخت یا ناهموار

• کفش نامناسب

• افزایش سن و تغییر یافتن جنس بافت فاشیای پلانتار

 خصوصیات درد پاشنه چیست؟

 درد در زیر پاشنه مهمترین علامت این بیماری است. درد در صبح وقتی از رختخواب بلند میشویم در چند قدم اول بیشتر است. یا بعد از مدتی نشستن و یا رانندگی وقتی بلند شده و شروع به راه رفتن میکنیم در چند قدم اول درد شدید است ولی بعد از چند دقیقه یا کمتر، شدت درد کم شده یا از بین میرود. گاهی درد در حین راه رفتن و دویدن ایجاد میشود ولی در اکثر اوقات شدت درد بعد از راه رفتن است. تشخیص این بیماری با صحبت پزشک با بیمار و معاینه است و نیازی به بررسی پاراکلینیکی ندارد. در معاینه فشار به زیر پاشنه در ناحیه ایکه به سمت داخل پاشنه نزدیکتر است موجب احساس درد میشود .

 درمان غیر جراحی

 بیش از 90 درصد بیماران با اقدامات غیر جراحی بهبود میابند. اقدامات درمانی عبارتند از :

درمان جراحی

  اگر بعد از 12 ماه درمان فعال، درد همچنان باقی ماند پزشک معالج ممکن است تصمیم به انجام عمل جراحی بگیرد. انواع این اعمال عبارتند از:

•  -آزاد کردن عضلات پشت ساق برای افزایش قابلیت انعطاف مچ پا

• - آزاد کردن فاشیای پلانتار بصورت بریدن قسمتی از فاشیا برای افزایش قابلیت انعطاف فاشیا

-هر دو این اعمال جراحی را میتوان به روش باز یا با آندوسکوپ انجام داد .