• تاریخ درج : ۲۲ خرداد ۱۳۹۶
• تعداد بازدید: 12232
• نویسنده : دکتر محسن مردانی کیوی

ناحیه ی پا

کف پا (The sole of foot ) وزن بدن را تحمل می کند و به وسیله ی لایه ی ضخیمی از پوست و چربی زیر پوستی پوشیده شده است. در زیر چربی زیر پوستی لایه ی ضخیمی از فاسیای عمقی به نام آپونوروز کف پایی (Plantar aponeurosis ) وجود دارد که ساختمان و تقسیمات آن مشابه آپونوروز کف دستی است. آپونوروز کف پایی در عقب به توبروزیته ی کالکانئوس چسبیده و تا قاعده ی انگشتان (5 شاخه) کشیده می شود.

به طور کلی فاسیای عمقی کف پا شامل سه قسمت داخلی، خارجی و میانی است و فاسیای داخلی، نازک است و عضله ی ابداکتور هالوسیس را می پوشاند. فاسیای خارجی، ضخیم تر بوده و عضله ی ابداکتور دیژیتی مینیمی را می پوشاند و فاسیای میانی که ضخیم تر و محکم تر از دو قسمت قبلی است، همان آپونوروز کف پایی می باشد که عضله ی تا کننده ی کوتاه انگشتان را می پوشاند.

بعد از آپونوروز کف پایی، عضلات، عروق و اعصاب کف پا قرار دارند. عضلات کف پا به صورت 4 لایه، طبقه بندی می شوند.

پشت پا (The dorsum of The foot ) دارای فاسیاهای نازک می باشد که در عقب با رتیناکولوم ها در یک امتداد قرار دارند. در طرفین با فاسیای کف پا و در جلو با فاسیای وترهای عضلات پشت پا در ارتباط است. این قسمت دارای یک عضله Intrensic می باشد.

 

عضله ی اکستنسور کوتاه انگشتان

این عضله از سطح فوقانی خارجی کالکانئوس مبدأ گرفته و به طرف داخل پا، پایین می آید. تاندون آن به چهار شاخه تقسیم می  شود. شاخه ی اول ( اکستنسور کوتاه شست) به پشت قاعده بند اول شست و سه شاخه ی دیگر به کناره های خارجی وتر های اکستنسور دیژیتروم لونگوس مربوط به انگشتان 2 و 3 و اتصال می یابند. عصب عضله از پرونئال عمقی و عمل آن باز کردن انگشتان است.

عصب گیری پوستی

عصب پرونئال سطحی در پایین ساق سطحی شده و به دو شاخه تقسیم می گردد و به قسمت اعظم پشت پا عصب می دهد. شاخه ی داخلی آن به داخل انگشت شست و شکاف بین انگشت دوم و سوم و شاخه ی خارجی اش به شکاف بین انگشتان سوم و چهارم و پنجم می رود. عصب پرونئال عمقی در پشت پا به ناحیه ی پوستی مثلث شکل کوچکی در شکاف بین انگشت اول و دوم می رود. عصب سورال از پشت قوزک خارجی گذشته و به کنار خارجی پا عصب می دهد. عصب صافنوس از جلوی قوزک داخلی گذشته و به کنار داخلی پا عصب می دهد.

شریان پشت پایی

ادامه ی شریان تیبیال قدامی است که از زیر اکستنسور رتیناکولوم وارد پشت پا می گردد و تا ابتدای اولین فضای متاتارسی پایین می آید. شریان از اینجا به عمق رفته و با قوس کف پایی پیوند می گردد.

شاخه های این شریان عبارتند از:

1ـ شریان تارسی داخلی، که برای داخل مچ می رود.

2ـ شریان تارسی خارجی،  که برای خارج مچ می رود.

3ـ شریان قوسی، که از حدود قاعده ی متاتارسها به صورت قوسی به طرف خارج رفته و با یکی از شریان های تارسی خارجی پیوند می گردد. از این قوس شریانی دومین، سومین و چهارمین شاخه شریانی دورسال متاتارسال جدا می شود.

4ـ اولین شریان دور سال متاتارسال

 

عروق و اعصاب کف پا

شریان تبیال خلفی در عقب قوزک داخلی به دو شاخه ی پلانتار داخلی و خارجی تقسیم می گردد.

1ـ شریان پلانتار داخلی

این شریان همراه با عصب مربوطه (عصب در خارج)، در طرف داخل پا به جلو می رود و بعد از جدا شدن شاخه ها ی ماسکولار، به کنار داخلی شست رفته و شاخه ای از آن قوس کف پایی را تکمیل می کند.

2ـ شریان پلانتار خارجی

این شریان در زیر اولین لایه عضلات کف پایی همراه با عصب مربوطه ( عصب در داخل)، به طور مایل کف پا را قطع کرده و به کنار خارجی پا می رسد. شریان پلانتار خارجی در حد قاعده ی متاتارس پنجم به طرف داخل رفته و قوس کف پایی را می سازد که در طرف داخل با شریان پلانتار داخلی آناستاموز می گردد.

 

عصب تیبیال در عقب قوزک کف پایی را می سازد که در طرف داخل با شریان پلانتار داخلی آناستاموز می گردد.

1ـ عصب پلانتار داخلی

تقریباً مشابه عصب مدین در دست بوده و به عضلات ابداکتور شست، فلکسور کوتاه انگشتان، فلکسور کوتاه شست و اولین عضله لومبریکال، عصب حرکتی می دهد و سپس شاخه های پوستی آن به سه و نیم انگشت اول پا می رود.

2ـ عصب پلانتار خارجی

تقریباً مشابه عصب النار در کف دست بوده و به عضلات مربع کف پایی، ابداکتور انگشت کوچک، اداکتور شست، فلکسور کوتاه انگشت کوچک و بین استخوانیها و سه عضله ی لومبریکال (2 و 3 و 4) عصب حرکتی می دهد. شاخه های پوستی این عصب برای کنار خارجی کف پا و یک و نیم انگشت آخر پا هستند.

 

-